Ногоон чулуун суурьтай Аргаль (Argali - Ovis Ammon) сувинерийн хэмжээ:

Урт: 19 см

Өргөн: 14 см

Өндөр: 7 см

Бэлгийн хайрцагны хэмжээ:

Урт: 21 см

Өргөн: 21 см

Өндөр: 11.5 см

Овог. Тугалмайтныхан

Эрийг нь угалз, эмийг нь хомь

Статус: Ховор зүйл. ДБХХ-ны Улаан дансны ангилалын шалгуураар олон улсын хэмжээнд “эмзэг”, бүс нутгийн хэмжээнд “устаж болзошгүй” зэрэглэлээр үнэлэгдсэн.

Таних шинж: Мөчид урт. Биеийн урт 150 см, сэрвээний өндөр 125 см, жин 180 кг хүрнэ. Угалз 125 см урт, 25 кг том эвэртэй. Аргалийн эвэр угалзныхаас жижиг нарийхан, урт 30 см. Их бие зүс хүрэн бор, хүрэвтэр. Хэвэл цайвар.

Tархац, байршил нутаг: Монгол Алтай, Говь-Алтай, тэдгээрийн салбар уулс, Зүүнгарын болон Алтайн өвөр говийн уулс, Өмнөговь, Дорноговийн бэсрэг уулс, Төв халхын тал хээрийн зарим намхан уулс, Хан хөхийн нуруу, Хангайн хөвчийн нуруу. Хөвсгөлийн хорьдол нурууны хэсэгхэн газар бий. Хэнтийн зарим уулсад түр хугацаагаар нүүдэллэн үзэгдэнэ. Өндөр нам уулс, аараг толгод, довцог, манхан элс зэрэг бартаа сархиа, нугачаа бүхий ой модгүй газар идээшилнэ. Алтай, Хангайн уулсад зун мөнх цасны зах хүртэл нүүдэллэн тагийн нуга, царам, ар хажуугаар бэлчиж, өвөл уулын дундаас доош бэл энгэр газарт байршина.

Амьдралын онцлог: Ороо нийлэгт X-XI сард орж, IV-V сард хургална. Сүрэглэн амьдарч, нэг угалз 20 хүртэл аргаль хураана. Үржилд 3-4 насандаа оролцоно. Төрөл бүрийн өвслөг ургамлаар идээшилнэ.

Тоо толгой, хомсдох шалтгаан: Монголд 2009 онд хийсэн уулын туруутны судалгаагаар, аргаль хонь Монгол Байгаль, цаг уурын онцлогоос шалтгаалан тоо толгой ихээхэн хэлбэлздэг. Монголд 1970-аад оны сүүлчээр 40 мянга орчим толгой аргаль байсан бол 2001 онд 13-15 мянга болж цөөрчээ. Энэ нь хууль бус ангаас гадна цөл, хээрт задгай ус, бэлчээр бүхий нутагт нь мал бэлчээрлэснээс дайжин зайлж, чоно, ирвэс, шилүүсний идэш болдогтой холбоотой аж.

Хамгаалсан байдал: 1953 оноос агнахыг хуулиар хориглож, Засгийн газрын 2012 оны тогтоолоор ховор амьтны жагсаалтад бүртгэн, Монгол Улсын “Улаан ном”, Зэрлэг амьтан ба ургамлын аймгийн ховордсон зүйлийг олон улсын хэмжээнд худалдаалах тухай конвенцын II хавсралтад, мөн Монгол Алтай, Хангайн өндөр уул, Говийн Алтай, Зүүн гарын болон Алтайн өвөр говьд аргалын байршил 6146.4 мянган га талбай бүхий 5 газрыг улсын тусгай хамгаалалтад авчээ

Дэлгүүрийн байршил:

• УИД-н 6 давхарт, 8898-1100, 9912-7468
• Хан-Уул Имарт 3-р давхарт, 8805-7965, 9656-0902
• УИД зүүн хойно Гандирс хажууд, Мөнгөн талст Төв дэлгүүр, 9090-0800, 8099-0145

Хүргэлтийн утас: 8898-1100, 8988-1818, 8988-1819

#Танаас_Эхлэх_Түүх

#Go_Mongolia